Ostatnia wieczerza Ghirlandaia - majstersztyk symboliki!
wtorek, października 29, 2019
"Najpierw Novella, potem Ognissanti... Novella, Ognissanti..." - powtarzałam w myślach po wyjściu z pociągu. Były to dwa żelazne punkty mojej sobotniej florenckiej wyprawy.
Tak w ogóle to plan na ten dzień miałam zupełnie inny, ale szczęśliwie przed wyruszeniem błysnęłam intelektem i posprawdzałam czy aby na pewno to, co zaplanowałam jest otwarte tudzież dostępne i bingo, bo wstępną sobotnią listę "do zwiedzenia i zobaczenia" musiałam niemal w całości zmodyfikować.
Może będę nieco chaotyczna, ale nie będę dziś kontynuować mojej opowieści o Santa Maria Novella, zostawię to na inny dzień, a zamiast tego pokażę Wam kolejne ważne dzieło sztuki, które oglądać można tylko w wybrane dni i co ważne, a nietypowe dla Florencji - wstęp jest bezpłatny. Mowa tym razem o Cenacolo Ghirlandaia, które znajduje się w muzeum przy kościele Ognissanti.
 |
| Krucyfiks Wita Stwosza |
O samym kościele pisałam całkiem niedawno, więc jeśli komuś umknęło - tutaj zapraszam do lektury.
Za pierwszym razem nie udało nam się zobaczyć słynnego dzieła Ghirlandaia, bo zdaje się trafiliśmy tam właśnie w środku tygodnia. Teraz więc nadarzała się doskonała okazja i całkiem niechcący cały mój sobotni spacer zrobił się pod znakiem "Ostatniej Wieczerzy".
Cenacolo w Ognissanti w momencie powstania - a była to końcówka XV wieku - było jednym z najważniejszych i najsłynniejszych malowideł przedstawiających Ostatnią Wieczerzę, do czasu aż Leonardo zachwycił świat swoją wersją, która to - jak wiadomo - sławą przebiła już na zawsze wszystkie inne.
Cenacolo Ghirlandaia to arcydzieło o rozmiarach ponad osiem metrów na cztery. Artysta przyjął zlecenie w momencie, kiedy był już uznanym malarzem i szykował się do podróży do Rymu, by podjąć pracę przy Kaplicy Sykstyńskiej. Ghirlandaio namalował w sumie trzy "Ostatnie Wieczerze" - najstarsza, którą malował wraz z braćmi kilka lat przed zleceniem dla Ognissanti znajduje się w Badia di Passignano, a najmłodsza i zarazem najmniejsza - w klasztorze San Marco - pisałam o tym kilka tygodni temu.
Dzieło Ghirlandaia naszpikowane jest symboliką. Kiedy człowiek przyjrzy się dokładnie, zrozumie, że nawet rozrzucone na stole czereśnie nie są bez znaczenia.
To co nowatorskie w tym wydaniu Cenacolo - to przede wszystkim odejście od schematu zamkniętego pomieszczenia. Drzewa widoczne za plecami biesiadników są odniesieniem do raju - pomarańcze, cedro oraz do śmierci i męczeństwa - palmy i cyprysy.
Po lewej (ławka) i po prawej stronie (wazon z różami) widoczne są emblematy Ognissanti.
Apostołowie zdają się być połączeni w pary - jest to też odniesienie do dawnej tradycji - jedno nakrycie - jeden talerz, deska - na dwie osoby. Malowidło przedstawia moment, kiedy Chrystus wyjawia, że zostanie zdradzony. Warto zwrócić tu uwagę na wyrazisty gest Piotra trzymającego nóż, jakby chciał stanąć w obronie swojego Mistrza.
Na stole znajdują się morele - symbol grzechu, sałata - symbol pokuty, czereśnie natomiast są aluzją do krwi Chrystusa, a pomarańcze, tak jak i pomarańczowe drzewa symbolizują raj.
Podobnie bogatą symbolikę prezentują widoczne w tle ptaki: kaczka, przepiórka, paw, jastrząb - nadchodzące niebezpieczeństwo, skowronek, szczygieł, bażant - nic nie jest tu przypadkowe.
Przed malowidłem ustawiono krzesła jak w teatrze. Możemy usiąść i na spokojnie w ciszy kontemplować pięćsetletnie dzieło. Nie ma tu chaosu i nieokrzesanych turystów jak to często bywa w znanych galeriach. Zamiast tego jest cisza, spokój i odrobina podniosłości, które czynią to miejsce jeszcze bardziej wyjątkowym. Kiedy już nasycicie oczy dziełem Ghirlandaia, przejdźcie się w cieniu krużganków, zatrzymajcie wzrok na innych freskach, na drzewku oliwnym, nacieszcie się oazą spokoju i artystycznym duchem, który spowija to miejsce. Miejsce tak bogate, a jednocześnie jakże skromne...
Dobrego dnia!
SZCZYGIEŁ to po włosku CARDELLINO (wym. kardellino)
Spodobał Ci się tekst?
Teraz czas na Ciebie. Będzie mi miło, jeśli zostaniemy w kontakcie:- Odezwij się w komentarzu, dla Ciebie to chwila, dla mnie to bardzo ważna wskazówka.
- Jeśli uważasz, że wpis ten jest wartościowy lub chciałbyś podzielić się z innymi czytelnikami – udostępnij mój post – oznacza to, że doceniasz moją pracę.;
- Bądźmy w kontakcie, polub mnie na Facebooku i Instagramie.
4 komentarze
Pani Kasiu , jest na moim fb i nieraz będzie . Oby pomogło ! Marta / Maria K/
OdpowiedzUsuńBardzo bardzo dziekuje 😍
UsuńPiękna, bardzo dziękuję!zapisuję kolejne miejsce do odwiedzenia. Lubię Florencję i interesują mnie ciekawostki z nią związane. Super
OdpowiedzUsuńDobrze się czyta, ładnym językiem opowiedziane. Dziękuję.
OdpowiedzUsuń